WINS nedir?
Yukarı
WINS (Windows
Internet Ad Hizmeti), ağınızdaki bilgisayar ve grupların NetBIOS adlarının
dinamik eşleştirmelerini kaydetmek ve sorgulamak için dağıtılmış bir
veritabanı sağlar. NetBIOS adlarını IP adresleriyle eşleştiren WINS,
yönlendirilmiş ortamlarda NetBIOS ad çözümlemesi sırasında ortaya çıkan
sorunları çözmek amacıyla tasarlanmıştır. TCP/IP üzerinde NetBIOS kullanan
yönlendirilmiş ağlardaki NetBIOS ad çözümlemesinde en iyi seçim WINS'tir.
NetBIOS adları,
Microsoft işletim sistemlerinin önceki sürümlerinde, ağda kullanılabilmeleri
için adlarının kaydedilmesi veya çözümlenmesi gereken bilgisayarları, diğer
paylaşılan veya gruplandırılan kaynakları tanımlamak ve bulmak için
kullanılırdı.
Microsoft
işletim sistemlerinin önceki sürümlerinde ağ hizmetlerinin sağlanabilmesi
için NetBIOS adlarının kullanılması zorunludur. TCP/IP dışındaki ağ iletişim
kurallarında da (örneğin NetBEUI veya IPX/SPX) NetBIOS adlandırma iletişim
kuralı kullanılabilse de, WINS özellikle TCP/IP üzerinde NetBIOS'u (NetBT)
desteklemek için tasarlanmıştır.
WINS, TCP/IP
tabanlı ağlarda NetBIOS ad alanlarının yönetimini basitleştirir. Aşağıdaki
çizim, WINS istemcileri ile sunucuları arasında gelişen normal olaylar
dizisini gösterir.

Bu örnekte
aşağıdaki olaylar gerçekleşir:
1.
HOST-A adlı WINS istemcisi, kendisinin yapılandırılmış WINS sunucusu
olan WINS-A'ya yerel NetBIOS adlarından birini kaydettirir.
2.
HOST-B adlı başka bir WINS istemcisiyse, HOST-A'nın ağdaki IP
adresini belirtmek için WINS-A'yı sorgular.
3.
WINS-A, yanıt olarak HOST-A'nın IP adresini (192.168.1.20) bildirir.
WINS hizmeti,
NetBIOS ad çözümlemesinde yerel IP yayınlarının kullanımını azaltır ve
kullanıcıların uzak ağlardaki sistemleri kolayca bulmalarını sağlar.
İstemcilerin her başlatılıp ağa katılışında WINS kayıtları otomatik olarak
yapıldığından, dinamik adres yapılandırması değiştiğinde WINS veritabanı
otomatik olarak güncelleştirilir. Örneğin, DHCP sunucusu WINS kullanan
istemci bilgisayara yeni veya değiştirilmiş bir IP adresi verdiğinde,
istemciye ilişkin WINS bilgileri güncelleştirilir. Bunun için kullanıcının
veya ağ yöneticisinin elle değişiklik yapmasına gerek yoktur.
WINS, TCP/IP
tabanlı ağınızın yönetiminde aşağıdaki yararları sağlar:
-
Bilgisayar adlarını kaydetme ve
çözümleme desteği sağlayan, addan adrese eşleştirmeli dinamik veritabanı.
-
Addan adrese eşleştirmeli
veritabanının merkezden yönetimi; bu özellik Lmhosts dosyalarının yönetim
yükünü azaltır.
-
İstemcilerin WINS sunucularını
sorgulamasına ve uzak sistemlerin konumunu doğrudan belirlemesine izin
vererek alt ağlardaki NetBIOS tabanlı yayın akışını azaltması.
-
Ağınızdaki Windows ve NetBIOS
tabanlı istemcilerin önceki sürümlerini desteklemesi; bu tür istemcilerin
uzak Windows etki alanlarındaki listeleri taramasını sağlayarak her alt
ağda bir yerel etki alanı denetleyicisi bulundurma gereğini ortadan
kaldırır.
-
WINS arama tümleştirmesi
uygulandığında, DNS tabanlı istemcilerin NetBIOS kaynaklarını bulmasını
sağlayarak bu tür istemcileri desteklemesi.
WINS hangi durumlarda
kullanılmalı?
Yukarı
Windows 2000
altında çalışan sunucuları ve Windows 2000 Professional'ın yüklü olduğu
diğer tüm bilgisayar türlerinin yer aldığı ağlarda, TCP/IP tabanlı ağ
hizmetleri için artık NetBIOS kullanma zorunluluğu yoktur. Bu değişiklik
nedeniyle, birçok ağda WINS kullanmak gerektiği halde bazı koşullarda
gerekmeyebilir. WINS kullanmanız gerekip gerekmediğine karar verirken,
öncelikle aşağıdaki soruları yanıtlamalısınız:
Microsoft
işletim sisteminin, örneğin MS-DOS, Windows veya Windows NT'nin önceki
sürümlerinden herhangi biri altında çalışan, ağa bağlı tüm bilgisayarlarda
NetBIOS adları desteğinin gerekli olduğunu unutmayın. NetBIOS adlandırması
zorunluluğunu ortadan kaldıran ilk Microsoft işletim sistemi Windows
2000'dir. Bu nedenle, ağınızda temel dosya ve yazdırma hizmetlerini sağlamak
ve kullanımdaki eski uygulamaların çoğunu desteklemek için NetBIOS adları
hala gerekli olabilir.
Ağınızdaki
bilgisayarların ve kaynakların yerini belirtmek için, NetBIOS adları zorunlu
olmasa bile, mutlaka ağ adlandırma hizmeti gerekir. WINS veya NetBIOS adları
desteğini kaldırma kararı almadan önce, ağınızdaki tüm bilgisayarların ve
programların başka bir adlandırma hizmetiyle, örneğin DNS ile
çalışabileceğinden emin olmalısınız.
Windows işletim
sistemleri ağdaki ad çözümlemesinde genel olarak iki temel yöntemi
destekler. Bu yöntemler:
-
Ana bilgisayar adı
çözümleme. Windows'un yuva tabanlı bu ad çözümlemesi, ana
bilgisayarın ad sorgulamasına dayanarak IP adresini aramak üzere
gethostbyname () API işlevini uygular. Ad çözümlemesi bir Hosts dosyası
kullanma veya DNS'yi sorgulama esasında yürütülür.
-
NetBIOS adı çözümleme.
Bu, sorgulanan bir NetBIOS adıyla ilişkilendirilmiş IP adresini aramak
üzere NetBIOS yeniden yönlendiricisini kullanan ad çözümlemesidir. Ad
çözümlemesi bir Lmhosts dosyası kullanma veya WINS'i sorgulama esasında
yürütülür.
Windows 2000
altında çalışan WINS istemcileri, 15 karakterden uzun olan veya nokta (".")
nokta kullanılan adları çözümlerken, varsayılan değer olarak önce DNS'yi
kullanacak biçimde yapılandırılmıştır. 15 karakterden kısa olan ve nokta
olmayan adlar da WINS sorgusundan sonuç alınamazsa ve istemci bir DNS
sunucusu kullanmak üzere yapılandırılmışsa, son seçenek olarak DNS
kullanılır.
Yalnızca
Windows 2000 yüklü bir ortamda çalışıyorsanız, ağınızdaki tüm istemci
bilgisayarlarda DNS'nin yapılandırıldığını ve ad çözümlemesinde
kullanılabileceğini doğrulayın. Windows 2000 ve diğer işletim sistemleri
(örneğin UNIX) altında çalışan bilgisayarlardan oluşmuş karma ortamda
çalışıyorsanız, Windows dışı bilgisayarların ana bilgisayar adı
çözümlemesinde yalnızca DNS kullanımını desteklediğinden emin olun.
Tüm ağınız
yalnızca fiziksel bir ağ kesimini kaplayan ve 50'den az istemcisi olan tek
ve küçük bir yerel ağdan (LAN) oluşuyorsa, WINS sunucusu kullanmanız
gerekmeyebilir. Windows 2000 altında çalışan tüm bilgisayarlar (ve Microsoft
tabanlı WINS istemcilerinin eski sürümlerinin çoğu) karma düğüm türü
istemciler olarak yapılandırılmıştır ve ad çözümlemesine veya kaydına
ilişkin NetBIOS isteklerini aşağıdaki yöntemlerden biriyle işleyebilir:
-
Yapılandırılmış WINS sunucusu
varsa, sunucuyla doğrudan (noktadan noktaya) iletişim kurarak.
-
NetBIOS isteğini yerel alt
ağa yayınlayarak.
Küçük ağlarda,
az sayıdaki LAN tabanlı istemciye NetBIOS ad hizmeti sağlamanın en etkili ve
en basit çözümü genellikle ikinci seçenektir.
Not
Windows tabanlı
eski istemcilerin, örneğin yapılandırılabilen TCP/IP özelliği olarak DNS
kullanımını destekleyen Windows 95 veya Windows NT 4.0 istemcilerinin
bazılarında, WINS Çözümlemesi İçin DNS'i Etkinleştir ayarını seçmeli
olarak etkinleştirerek, bu bölümde açıklandığı gibi DNS sorgusunun Windows
2000 için NetBIOS ad çözümlemesinde kullanılmasını sağlayabilirsiniz.
Varsayılan
olarak, Windows 2000 altında çalışan bir bilgisayar, ad çözümlemesi için
WINS sunucu adresleriyle yapılandırıldığında (el ile veya DHCP
aracılığıyla), NetBIOS ad kaydı için başka bir NetBIOS düğüm türü
belirlenmedikçe karma düğüm türünü kullanır. NetBIOS ad sorgusu ve
çözümlemesinde de yine karma düğüme bağlı kalır, ancak bazı küçük farklar
vardır.
WINS istemcisi
bir NetBIOS adını çözümlerken hemen her zaman aşağıdaki adımları izler:
1.
İstemci, sorgulanan adın, sahip olduğu yerel NetBIOS bilgisayar adı
olup olmadığını denetler.
2.
Uzak adların kayıtlarının bulunduğu yerel NetBIOS adı önbelleğini
denetler. Herhangi bir uzak istemcinin adı çözümlendiğinde bu önbelleğe
alınır ve 10 dakika orada tutulur.
3.
İstemci, birincil WINS sunucusu olarak yapılandırılmış sunucuya
NetBIOS sorgusu gönderir. Birincil sunucu hizmet dışı olduğu veya
veritabanında ad girişi olmadığı için sorguyu yanıtlayamazsa, istemci,
kendisi için yapılandırılmış ve listelenmiş olan diğer WINS sunucularına
listedeki sırayla bağlanmaya çalışır.
4.
İstemci, NetBIOS sorgusunu yerel alt ağa yayınlar.
5.
Lmhosts dosyasını kullanmak üzere yapılandırılmışsa, bu dosyada
sorguyla eşleşen bir giriş olup olmadığını denetler.
6.
Hosts dosyasını veya DNS sunucusunu kullanmak üzere yapılandırılmışsa
önce dosyayı, sonra bir DNS sunucusunu arar.
WINS, Windows
2000 için aşağıdaki geliştirilmiş özellikleri sağlar:
Windows
2000'de, WINS sunucularını, çoğaltma ortaklarından biri veya birkaçıyla
sürekli bağlantı kuracak biçimde yapılandırabilirsiniz. Sürekli bağlantı hem
çoğaltma hızını artırır, hem de bağlantıların açılması ve sona erdirilmesi
sırasındaki ek yükü ortadan kaldırır. Daha fazla bilgi için bkz. Sürekli
bağlantılar.
Bir kaydı
ileride silinmek üzere el ile işaretleyebilirsiniz (kaldırıldı olarak
işaretleme). Bir kaydın kaldırıldı olarak işaretlendiği diğer WINS
sunucularına da çoğaltılır; böylece, silinen kaydın çoğaltılmış
kopyalarının, ilk silindiği sunucuda etkin kayıt olarak görünmesi önlenir.
WINS konsolu,
daha verimli çalışmak üzere özelleştirebileceğiniz güçlü ve çok kullanışlı
bir ortam olan Microsoft Yönetim Konsolu (MMC) ile tümleşik bir yönetim
aracıdır. Windows 2000 Server'da kullanacağınız sunucu yönetimi hizmet
programlarının tümü MMC'nin tümleşik parçası olduğundan, ortak bir tasarım
altında çalışan MMC tabanlı yeni hizmet programlarının kullanımı artık çok
daha kolaydır.
Windows NT
Server'ın önceki sürümlerinde kullanılan ve yalnızca kayıt defteri
aracılığıyla yapılandırılabilen WINS özelliklerinin çoğunu artık doğrudan
kullanabileceksiniz. Bu özellikler arasında, belirli bir sahibin veya WINS
çoğaltma ortağının kayıtlarının engellenmesi (eski adıyla İstenmeyen
Sunucular özelliği) ve statik eşlemelerin üzerine yazılabilmesi (eski adıyla
Geçiş Açık/Kapalı özelliği) sayılabilir.
Geliştirilmiş
yeni süzme ve arama işlevleri, yalnızca belirttiğiniz ölçütlere uyan
kayıtları görüntüleyerek kayıt aramayı kolaylaştırır. Bu işlevler özellikle
çok geniş WINS veritabanlarının çözümlenmesinde büyük kolaylık sağlar.
Bu özellikler
WINS veritabanının yönetimini kolaylaştırır. WINS'in yeni ek bileşeniyle,
bir veya birden çok statik veya dinamik WINS girişini fareyle tıklatarak
kolayca silebilirsiniz. Eskiden bu işlev ancak WINS'in önceki sürümleri için
tasarımlanmış Winscl.exe gibi komut tabanlı hizmet programları aracılığıyla
kullanılabiliyordu. Yeni özellik, alfasayısal olmayan karakterlerden oluşmuş
adları kullanan kayıtları silme olanağı da sağlar.
Bu özellikler,
WINS sunucularınızda depolanan ve çoğaltılan adların tutarlılığını hızla
denetleme olanağı sağlar. Kayıt doğrulama, bir NetBIOS adı sorgusunda farklı
WINS sunucularından döndürülen IP adreslerini karşılaştırır. Sürüm numarası
doğrulama özelliği ise sahip adresinden sürüm numarasına eşleştirme
tablolarını denetler.
Verme
işlevi, WINS verilerini virgülle sınırlı bir metin dosyasına yerleştirir. Bu
dosyayı çözümlemek ve rapor etmek üzere Microsoft Excel'e, rapor araçlarına,
komut dosyası oluşturma programlarına veya benzer işlevli programlara
verebilirsiniz.
Windows 2000
veya Windows 98 altında çalışan istemciler her arabirim için ikiden fazla
WINS sunucusu (en çok 12 adres) belirtebilir. Fazladan belirtilen WINS
sunucusu adresleri yalnızca birincil ve ikincil WINS sunucularından yanıt
alınamadığında kullanılır. WINS istemcileri ayrıca, varsayılan olarak etkin
durumda olan aşırı yük işleme özelliğini de kullanabilir
Windows
2000'de, WINS'i kullanarak yerel NetBIOS adlarını zorla yeniden ekleyen ve
güncelleştiren WINS istemcilerini yeniden başlatmak gerekmez. Nbstat
komutuna yeni eklenen -RR seçeneği bu işlevi yerine getirir. -RR
seçeneği, Windows NT 4.0 altında çalışan ve Service Pack 4 veya daha sonraki
bir sürümüne güncelleştirilmiş WINS istemcilerinde de kullanılabilir
Bu özellik,
WINS yüklendiğinde otomatik olarak eklenen özel amaçlı bir yerel
kullanıcılar grubu (WINS Kullanıcıları grubu) sağlar. Bu gruba üye
ekleyerek, yönetici olmayan kullanıcıların bu sunucu bilgisayardaki WINS
bilgilerine WINS konsolundan salt okunur erişimini sağlayabilirsiniz.
Böylece, bu gruptaki kullanıcılar belirli bir WINS sunucusunda saklanan
bilgileri ve özellikleri görüntüleyebilir, ancak değiştiremezler.
Windows 2000
Server, WINS sunucularının yönetiminde kullanılan tümüyle grafik nitelikli
kullanıcı arabiriminin yanı sıra, bu arabirimle aynı işlevleri içeren bir
WINS komut satırı aracı sağlar.
WINS, Active
Directory hizmetinde de kullanılan, yüksek performanslı veritabanı altyapı
teknolojisini kullanır.
|